Blog: Tele Visie

Blog: Tele Visie

Verslaving
Ik moet het onder ogen zien: ik kijk teveel televisie.
Vrijwel iedere avond zit ik zappend voor de buis te staren naar dingen die bewegen. Vaak staat ie gewoon maar aan. Het beweegt en het maakt geluid. Je vergeet de tijd en dat is voldoende. In het stenen tijdperk had men een kampvuur om in te staren. De moderne mens heeft een flatscreen.

Gluren
Zappend langs de kanalen kom ik een overdaad aan realityshows tegen. Is blijkbaar een razend populair fenomeen. Ik heb bijvoorbeeld begrepen dat er wekelijks ruim vier miljoen Nederlanders naar ‘Boer zoekt vrouw’ kijken. Vier miljoen! Wat is dit soort televisie nog anders dan voyeurisme?
Er bestaat naast tv-voyeurisme ook internetvoyeurisme. Veel mensen, waaronder de fotograaf en schrijver Hans Aarsman, kijken op Funda.nl om daar bij de mensen in hun woonkamer te kunnen kijken. Volgens Aarsman is dit gluren in andermans huis uitgegroeid tot een nationale hobby. Ook mijn schoonvader blijkt deze hobby te beoefenen.

Mijn goede vriend Leon Giesen (aka Mondo Leone) heeft het kijken als centraal thema gekozen in zijn
‘Instituut voor Verwondering’. Door zijn unieke manier van kijken naar de wereld ziet hij dingen waar wij aan voorbijlopen.
Net als Hans Aarsman moedigt Leon met zijn Instituut voor Verwondering mensen aan goed te observeren en vooral op kleine details te letten. Details die je normaal gesproken niet opvallen kunnen bepalend zijn voor het verhaal dat achter je observatie ligt.
Ook Leon kijkt wel eens bij zijn buren naar binnen. Om te zien hoe ze leven.
De scheiding tussen privé en openbaar is fragiel en soms moeilijk te duiden. Door je gordijnen open te doen maak je een keuze wat je wilt laten zien en wat niet. Dat geldt ook voor welk beeldmateriaal je op internet zet. De geobserveerde bepaalt wat hij wil delen.

Google Earth
Ik ben visueel ingesteld. Dat hoort bij mijn beroep als architect.
In een vliegtuig zit ik graag bij het raam. Vroeger was dat voor mij bijna een must maar sinds het bestaan van Google Earth vind ik een zitplekje aan het middenpad ook acceptabel. Op Google Earth is de cursor mijn eigen vliegtuig en kan ik overal heen vliegen.
Ik kan me uren zoet houden op Google Earth. Met de ‘Streetview’ functie schuif je jezelf als het oranje poppetje naar het blauwe lijntje en je staat in de straat. Je ziet de landschappen, wegen, gebouwen, huizen, auto’s en mensen. Je kunt overal naar toe en alles zien. Zonder dat ze mij zien.
Sinds het bestaan van Google Earth maak ik tijdens vakanties steeds minder foto’s van architectuur, omgevingen en landschappen. Waarom zou ik dat nog doen als alles al op internet te vinden is? Wat voegen mijn vakantiefoto’s daar nog aan toe?

Google Earth en Funda zijn niet alleen hobby’s van me, ook beroepsmatig zijn ze reuze informatief. Als ik een nieuwe opdracht heb kan ik de omgeving alvast verkennen zonder ook maar een voet buiten mijn kantoor te zetten. Op Funda kan ik alvast de smaak van mijn opdrachtgever aftasten. Zo heb ik onlangs een vakantiewoning aan de oostkust van Australië ontworpen. Ik heb een ontwerp gemaakt dat mooi in de omgeving past en goed aansluit bij de bestaande bebouwing. Terwijl ik nog nooit op dat verre continent ben geweest! Dit was voor de komst van Google Earth vrijwel onmogelijk. Hoe verder je kunt zien des te kleiner de wereld wordt.

Vensters naar de stad
Utrecht heeft sinds kort twee nieuwe grote openbare gebouwen: het Stadskantoor en TivoliVredenburg. In beide gebouwen heb ik een rondleiding gehad en onze redacteur wil graag dat ik er een recensie over schrijf.
Maar er is inmiddels al zo veel over geschreven. Ik vraag me af wat ik daar als amateurcriticus nog aan kan toevoegen. Misschien moet ik me beperken tot één aspect. Beide gebouwen hebben een belangrijke overeenkomst: ze bieden een schitterend panorama over de stad Utrecht. Beide openen zich naar de stad en laten de stad op haar beurt het gebouw binnenkomen.

TivoliVredenburg laat zich omschrijven als een verzameling muziekzalen die omhuld wordt door een gemeenschappelijk en transparant volume. Dit volume is één groot venster.
Deze openheid vind ik een bijzonder aangename eigenschap van dit soort nieuwe gebouwen.
Het oude Muziekcentrum Vredenburg was daarentegen een erg gesloten en naar binnen gekeerd gebouw. Het was er altijd donker en je kreeg oriëntatieproblemen in de omloop van de grote zaal. Een collega noemde het voormalige Muziekcentrum daarom zelfs oneerbiedig een konijnenhol.

De foyer van Pandora
Mijn vriendin had onlangs kaartjes gekocht voor een optreden van Tricky in TivoliVredenburg. Het concert was in de Pandorazaal, een van de hoger gelegen zalen in het gebouw.
Halverwege het concert hebben we de zaal maar verlaten want Tricky stelde ons helaas zwaar teleur.
De Pandorazaal heeft een eigen foyer aan de noordzijde van het gebouw met een prachtig uitzicht over de stad. Op de achtste verdieping, zo’n achttien meter boven het Vredenburg.
We zijn met een wijntje gaan zitten op een bankje bij het enorme uitzichtvenster. Het was een heldere avond.
Dit is als een modern kampvuur. Meditatief staren in de diepte en je bewust worden van allerlei kleine veranderingen in het blikveld.
De huizen beneden aan de overkant van het Vredenburg zijn net poppenhuizen. Ik kijk overal naar binnen en kan ongestraft gluren. Ik zie een vrouw met een bord eten op schoot voor de televisie. Een kat is zichzelf aan het poetsen. Een voetbalwedstrijd op een groot scherm. In een zolderkamer zie ik de vlammen van een ouderwetse gaskachel. Het verkeer beneden is onafgebroken in beweging en trekt lichtstrepen over het asfalt.
Ik verveel me allesbehalve en ongemerkt verstrijkt de tijd. Een prima alternatief als de band tegenvalt.
Ik voel me bijna een voyeur. De architectuur van TivoliVredenburg nodigt daartoe ook uit. Het valt op dat Utrecht weinig hoogbouw kent. Je kunt daardoor heel veel en heel ver zien.
Ver zien. Tele visie.
Ik moet oppassen om hier niet verslaafd aan te raken.